ความผิดพลาด

ยังจำครั้งแรกที่ฝึกขี่จักรยานได้ไหม

เราเริ่มขี่จักรยาน 4 ล้อ
จากนั้นเราก็ล้ม
พอเริ่มคล่อง
เราก็เปลี่ยนมาเป็นจักรยาน 2 ล้อ
จากนั้นก็ ล้ม อีกหลายครั้ง
และถึงแม้ในวันที่เราชำนาญขึ้น เราก็ยังอาจจะล้มได้อีก

ธรรมชาติการเรียนรู้ของมนุษย์เป็นแบบนี้มาตลอด

ลองทำ-ลองผิด-เห็นผลลัพธ์-ทำให้ดีขึ้น-ทำผิดพลาด-ลองใหม่ และก็วนแบบนี้ไปเรื่อยๆ

"ความผิดพลาด" เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้

แต่ระบบการศึกษา กลับสอนให้เรากลัวที่จะผิดพลาด

เรามักถูกตั้งคำถามว่า
"ทำไมถึงไม่ได้ A?"
"ทำไมถึงไม่ได้เกรด 4?"
"ทำไมถึงสอบไม่ได้ที่ 1 หรือได้เลขตัวเดียว?"

เราถูกทำโทษเวลาคิดที่จะทำอะไรนอกเหนือจากคำสั่ง บางครั้งมันไม่ใช่เรื่องที่ผิด เพียงแต่มัน "แตกต่าง"

ระบบการศึกษาสอนให้เราทำตาม สอนให้เรายอมรับสภาพ สอนให้เราอยู่ในการควบคุม สอนให้เราหยุดตั้งคำถาม

คนที่ทำผิดพลาดในระบบการศึกษา ถูกตราหน้าว่าเป็นคนไม่เก่ง ไม่ฉลาด ไม่มีความสามารถ ไม่มีทางที่จะประสบความสำเร็จ

ในความเป็นจริง เวลาไปฟังสัมภาษณ์คนที่ประสบความสำเร็จในอาชีพในหลายแขนง

ไม่มีคนไหนเลย ที่บอกว่าไม่เคยทำผิดพลาด และไม่คิดต่าง

ในประเทศอเมริกา มีกีฬาประเภทนึง เรียกว่า สเก็ตสกี (Skate Skiing)

Matt อดีตนักสเก็ตสกีที่ได้แชมป์โอลิมปิก ได้บอกว่ากุญแจความสำเร็จของกีฬานี้ คือ "ใครโน้มตัวมาข้างหน้าได้มากกว่า คนนั้นจะมีโอกาสชนะมากกว่า"

หากไม่โน้มตัว สกีจะไม่เคลื่อนที่
หากโน้มตัวมากเกินไปจะหกล้ม

เป็นไปไม่ได้เลย ที่ผู้ชนะการแข่งขัน จะไม่เคยผิดพลาด หกล้มหน้าทิ่ม ในการฝึกซ้อม

ในทางกลับกัน การที่พวกเขาชนะในการแข่งขัน เพราะหกล้มมานับไม่ถ้วนแล้วต่างหาก